Déjà vu

Datum: 19. februar 2012.

Da li je uobičajena stvar da političke stranke organizuju naučne konferencije? Ne verujem. Nekako se danas veruje i tvrdi (ne samo u Vojvodini i Srbiji), da nauka i politika, ulje i voda ne idu zajedno. Upravo zbog toga, proteklih nedelja nisam bio siguran da li će istoričari iz Mađarske i Srbije prihvatiti poziv Saveza vojvođanskih Mađara i doći u Suboticu da bi održali predavanja o Kraljevini SHS, odnosno Jugoslaviji dvadesetih i tridesetih godina prošlog veka. Konkretno, o mogućnostima manjinske politike, tamo i tada.

Najpriznatije stručnjake smo zamolili da povodom 90 godina od osnivanja subotičke organizacije prve stranke vojvođanskih Mađara (Mađarske stranke) govore o tadašnjim odnosima većine i manjine, o okvirima u kojima je trebalo delovati dvadesetih godina XX veka. Akademici, kopredsednici srpsko-mađarske međuakademijske mešovite komisije istoričara, univerzitetski profesori, doktori istorijskih nauka su se juče okupili u svečanoj sali Učiteljskog fakulteta.

Samo nekoliko imena od uvodničara: Vojislav Stanovčić, Glatz Ferenc (Ferenc Glac), Sajti Enikő (Enike Šajti), Ranko Končar, Schöpflin György (Đerđ Šeflin), Zoran Janjetović, Romsics Ignác (Ignac Romšič), Slobodan Marković, Szarka László (Laslo Sarka)... Nakon naučnog skupa, koji je trajao oko 7 sati, na zgradi u kojoj je rođena Mađarska stranka, otkrivena je spomen ploča u čast njenih osnivača, a na svečanoj akademiji govorio je i Hende Csaba (Čaba Hende), ministar odbrane Mađarske.

Tako je jučerašnji dan bio potpun, okrugli, kako bi se to reklo. A ni današnje političke okolnosti ne bi bile u potpunosti razumljive bez jučerašnjeg dana. Barem ja tako osećam. Jednostavnije rečeno: sve je isto kao što je bilo 1922. godine. Ovo naravno ne znači da – hronološkim redom – Mađarska stranka, istorijska Demokratska zajednica vojvođanskih Mađara (osnovana 1990.) i Savez vojvođanskih Mađara nisu imali rezultate u proteklih 90 godina. Ne, ne radi se o tome. Nalazili smo rešenja u vezi izgradnje autonomije, postizanja konkurentnosti, stvaranja normalnih životnih uslova, ali izazovi i metode protivnika se u neverovatnoj meri podudaraju.

To se iskristalisalo na osnovu jučerašnjih referata. Iz predavanja srpskih i mađarskih istoričara podjednako. Naši duhovni preci, oni koji su imali aktivnu ulogu u Mađarskoj stranci (od kojih je više njih dve decenije kasnije - 1944. i 45. platilo životom za političko angažovanje) morali su se suočiti sa konstantnim nepoverenjem. Kako su li mislili da kao lojalni državljani, u okvirima nacionalne, manjinske stranke pokušaju formulisati i zastupati interese svoje zajednice?

Zašto to ne čine u okviru velikih partija? Npr. u i tada postojećoj Demokratskoj stranci (koju današnji tadićevci smatraju svojim pravnim prethodnikom)? A i inače, zašto samo Mađari koji su organizovani u Mađarsku stranku mogu zastupati interese Mađara? Je’l poznato? Juče se ispostavilo i to da su i vremena pre 90 godina imala svoje Lodi Gabore  i Tot Tamaše. Zvao se Dr. Szántó Gábor (Dr. Gabor Santo). U svojstvu džokera beogradskih stranaka sedeo je više mandata u beogradskoj Skupštini. Iz predavanja jednog srpskog istoričara saznali smo i to da su najpoznatiji političari domaće političke scene posetivši ova predela zemlje pokušavali da se na mađarskom jeziku obrate – danas bismo rekli – svojim potencijalnim biračima. A kralj Aleksandar je prilikom svoje prve posete Subotici učestvovao i na misi na mađarskom jeziku.

Još nešto. Pre 80-90 godina nisu samo vojvođanski Mađari računali među „nepouzdane”, već i naši sugrađani-Srbi. Istoriografija nije baš zabeležila da su vlade Kraljevine SHS, odnosno (od 1929.) Jugoslavije imale člana sa teritorije Vojvodine.

Sve ovo samo meni deluje poznato?

comments powered by Disqus
Next

18. jul 2025.

16,00 - Palić - Sastanak sa predsednikom Srpske napredne stranke, Milošem Vučevićem

20. jul 2025.

12,00 - Hajdukovo - IX Festival „Roža Šandor“

23. jul 2025.

10,00 - Subotica - Gostovanje u Podcast emisiji „Het nap plus” nedeljnika Het nap

25. jul 2025.

08,30 - Baile Tusnad, Transilvanija, Rumunija - 34. Otvoreni univerzitet i studentski kamp Balvanjoš, predavanje na okruglom stolu o položaju vojvođanskih Mađara

12,30 - Baile Tusnad, Transilvanija, Rumunija - Učešće na radnom ručku predsednika Vlade Mađarske, Viktora Orbana

26. jul 2025.

09,30 - Baile Tusnad, Transilvanija, Rumunija - 34. Otvoreni univerzitet i studentski kamp Balvanjoš, obraćanje predsednika Vlade Mađarske, Viktora Orbana

27. jul 2025.

18,00 - Obeležavanje Spomen-dana crkve Arača

28. jul 2025.

16,00 - Hajdukovo - Sednica Predsedništva i Saveta SVM-a

29. jul 2025.

08,00 - Subotica - Gostovanje u jutarnjem programu Subotičkog mađarskog radija „Mozaik” (na mađarskom jeziku, uživo)

10,30 - Kanjiža - Sastanak sa Silardom Nemetom, poslanikom u Parlamentu Mađarske, potpredsednikom Fidesa, predsednikom Rvačkog saveza Mađarske

30. jul 2025.

09,30 - Subotica - Intervju za dnevni list „Mađar So” na mađarskom jeziku (objaviće se u vikend broju u subotu, 2. avgusta)

16. avgust 2025.

16,00 - Subotica - Sastanak sa ministrom građevinarstva i saobraćaja, poslanikom u Parlamentu Mađarske, Janošem Lazarom

17,00 - Subotica - Svečana misa u katedrali Svete Terezije 

19,30 - Palić - Centralna svečanost Saveza vojvođanskih Mađara povodom nacionalnog praznika, obeležavanja Dana kralja Svetog Ištvana

19. avgust 2025.

11,00 - Subotica - Sednica Upravnog odbora Fondacije „Pásztor István”

20. avgust 2025.

18,00 - Novi Sad - Svečani program Nacionalnog saveta mađarske nacionalne manjine povodom obeležavanja nacionalnog praznika, Dana kralja Svetog Ištvana

22. avgust 2025.

10,00 - Subotica - Gostovanje u Podcast emisiji „Het nap plus” nedeljnika Het nap

25. avgust 2025.

11,00 - Budimpešta - Svečano uručenje nagrade „Zoltan Kaloš“ za izuzetan doprinos prosperitetu mađarskih zajednica u dijaspori

26. avgust 2025.

08,00 - Subotica - Gostovanje u jutarnjem programu Subotičkog mađarskog radija „Mozaik” (na mađarskom jeziku, uživo)

12,30 - Subotica - Sastanak sa Jožefom Mađarom, ambasadorom Mađarske u Srbiji

27. avgust 2025.

09,15 - Subotica - Intervju za dnevni list Politika

1. septembar 2025.

10,00 - Subotica - Svečana sednica Skupštine grada povodom Dana grada 

16,00 - Hajdukovo - Sednica Predsedništva i Saveta SVM-a

2. septembar 2025.

11,00 - Bečej - Centralna svečanost Nacionalnog saveta mađarske nacionalne manjine u prisustvu državnog sekretara Mađarske za nacionalnu politiku, Lerinca Nače povodom početka nastavne godine za učenike prvog razreda na mađarskom nastavnom jeziku u Vojvodini

13,00 - Bajša - Nacionalni savet mađarske nacionalne manjine, svečano otvaranje obnovljenog ogranka u Bajši Biblioteke „Eržebet Juhas“ u Bačkoj Topoli u prisustvu državnog sekretara Mađarske za nacionalnu politiku, Lerinca Nače

3. septembar 2025.

13,00 - Subotica - Sastanak sa Žoltom Bunfordom, specijalnim poverenikom za region Zapadnog Balkana predsednika Vlade Mađarske, Viktora Orbana

7. septembar 2025.

10,45 - 24. Susreti u Ketče (Mađarska)

8. septembar 2025.

10,00 - Doroslovo - Proštenje na Vodici

9. septembar 2025.

08,00 - Subotica - Gostovanje u jutarnjem programu Subotičkog mađarskog radija „Mozaik” (na mađarskom jeziku, uživo)

14,00 - Subotica - Svečano uručenje državnih odlikovanja povodom nacionalnog praznika Mađarske

11. septembar 2025.

10,30 - Senta - Svečana sednica Skupštine opštine Senta povodom Dana grada

13. septembar 2025.

09,45 - Totovo Selo - Sastanak sa predsednikom Parlamenta Mađarske, Laslom Keverom

10,00 - Totovo Selo - Zlatna misa i svečanost povodom 50. godišnjice sveštenstva i mlade mise vlč. Jenea Utašija

15. septembar 2025.

10,00 - Subotica - Sastanak sa potpredsednicom SVM-a zaduženom za forume, poslanicom Evropskog parlamenta, Anamarijom Viček i rukovodiocima foruma SVM-a

12,00 - Subotica - Sednica Upravnog odbora Fondacije „Pásztor István”

17,30 - Novi Itebej - Obilazak realizovanih investicija

18,00 - Novi Itebej - Sednica mesne organizacije Saveza vojvođanskih Mađara

16. septembar 2025.

10,00 - Senta - Svečano otvaranje nastavne godine i dodela diploma u Konsultativnom centru u Senti Mađarskog univerziteta za poljoprivredu i životne nauke (MATE) u Gedeleu (Mađarska)

17,30 - Subotica - Sastanak sa političkom direktorkom Ministarstva spoljnih poslova i spoljne trgovine Mađarske, Henrietom Balajti

17. septembar 2025.

11,00 - Subotica - Sastanak sa državnom sekretarkom zaduženom za saradnju u oblasti kulture Ministarstva kulture i inovacija Mađarske Anitom Kiš-Heđi i direktorom Srpskog pozorišta u Mađarskoj Milanom Rusom

18. septembar 2025.

18,30 - Beč - Održavanje predavanja o položaju mađarske zajednice u Vojvodini na međunarodnoj konferenciji Ekonomske interesne zajednice Mađara u Austriji – Klub Kalaka

23. septembar 2025.

07,30 - Subotica - Gostovanje u emisiji "Napindító" na Subotičkom mađarskom radiju (na mađarskom jeziku; uživo)

14,00 - Hajdukovo - Sastanak stručnjaka koji učestvuju u izradi II Strategije regionalnog i ekonomskog razvoja mađarske zajednice u Vojvodini za period između 2026-2033.

18,00 - Ada - Sednica mesne organizacije Saveza vojvođanskih Mađara

24. septembar 2025.

09,00 - Segedin (Mađarska) - Održavanje predavanja na međunarodnoj konferenciji Instituta za istraživanje migracija Kolegijuma "Matias Korvinus" (Mathias Corvinus Collegium - MCC) - Mađarska, o iskustvima u Vojvodini tokom krize izazvane ilegalnim migracijama

25. septembar 2025.

09,30 - Palić - Konferencija Connect & Grow

18,30 - Palić - Sednica mesne organizacije Saveza vojvođanskih Mađara

26. septembar 2025.

18,00 - Bečej - Sednica mesne organizacije Saveza vojvođanskih Mađara

27. septembar 2025.

09,00 - Kanjiža - Održavanje predavanja na obuci za omladinske lidere „Next Gen IF” u organizaciji Omladinskog foruma SVM-a

28. septembar 2025.

09,00 - Bačka Topola - Sastanak sa ministrom kulture i inovacija Mađarske, dr Balažem Hankom

10,30 - Bačka Topola - Otvaranje Mađarsko-srpske kulturne sezone u oblasti mađarske kulture u Vojvodini

29. septembar 2025.

18,10 - Subotica - Gostovanje u političkoj emisiji "Közügyek" na TV Pannon

30. septembar 2025.

10,00 - Subotica - Gostovanje u Podcast emisiji „Het nap plus” nedeljnika Het nap

15,30 - Beograd - Sastanak sa ministrom spoljnih poslova i spoljne trgovine Mađarske Peterom Sijartom

16,00 - Beograd - Konferencija za medije sa Peterom Sijartom, ministrom spoljnih poslova i spoljne trgovine Mađarske

2. oktobar 2025.

09,30 - Subotica - Sastanak sa Leventeom Mađarem, zamenikom ministra spoljnih poslova i spoljne trgovine Mađarske

10,00 - Subotica - Stručna konferencija o Programu privrednog razvoja Vojvodine

11,30 - Subotica - Svečano otvaranje ulice Starih Zanata

12,20 - Šupljak - Svečano otvaranje Ludastim d.o.o. projekta za poljoprivredni razvoj od istaknutog značaja

13,15 - Palić - Svečano otvaranje projekta za poljoprivredni razvoj od istaknutog značaja za Andex. d.o.o.

3. oktobar 2025.

11,30 - Beograd - Putovanje prvom železničkom linijom između Beograda i Subotice

4. oktobar 2025.

11,00 - Lakitelek (Mađarska) - Sastanak sa potpredsednikom Parlamenta Mađarske, Šandorom Ležakom

15,00 - Lakitelek (Mađarska) - Predavanje o položaju Mađara u Srbiji u Kući „Kölcsey”

6. oktobar 2025.

11,00 - Elemir - Centralna manifestacija povodom obeležavanja godišnjice pogubljenja mađarskih generala u Aradu 1849. godine (nacionalni dan žalosti)

7. oktobar 2025.

07,30 - Subotica - Gostovanje u jutarnjem programu Subotičkog mađarskog radija „Napindító” (na mađarskom jeziku, uživo)

10,00 - Bački Vinogradi - Blagosiljanje i svečana predaja katoličke crkve presvetog Srca Isusovog uz prisustvo državnog sekretara Mađarske za nacionalnu politiku, Lerinca Nače

12,00 - Senta - Otvaranje pete sezone Mentorskog programa Fondacije „Prosperitati”

8. oktobar 2025.

10,00 - Senta - Obrazovni sajam „Edu-Expo”

10. oktobar 2025.

09,30 - Juc-Herghelie, Rumunija - 17. kongres Demokratskog saveza Mađara u Rumuniji

14. oktobar 2025.

10,00 - Beograd - Sednica Narodne skupštine 

15. oktobar 2025.

19,00 - Budimpešta - Prijem u parlamentu za članove Stalne konferencije Mađara (MÁÉRT)

16. oktobar 2025.

10,00 - Budimpešta - 23. sednica Stalne konferencije Mađara

Galerija >
Sa novi predsednikom Republike nakon polaganje zakletveOktobar 2016Polumaraton u BudimpeštiSastanak sa Arturo Laclaustra Beltrán, ambasadorom Kraljevine Španije u Beogradu
Malo opuštenije (Foto: Attila Szabó)Polaganje zakletve u Narodnoj skupštini (16.04.2014.)Sa predsednikom Vlade Srbije (16.04.2014.)SVM i SNS započeli razgovore o formiranju Vlade
Izborna konvencija u SuboticiU Bečeju sa državnim sekretarom Mađarske zaduženim za socijalnu politikuU ČantaviruRazgovor na subotičkoj Mlečnoj pijaci
Tribina u Novoj CrnjiPredstavljanje izbornog programa u Novom SaduDebata Istinomera u Novom Sadu (na slici još: B. Ilić, A. Jerkov, Đ. Stojšić)U Banatu sa državnim sekretarom u Ministarstvu poljoprivrede Mađarske (Mart 2014.)
Razgovor o budućnosti u KanjižiNa salašu kod Bačkih VinogradaTribina u AdiBalint Pasztor

O meni

Linkovi

Narodna skupština Republike Srbije Savez vojvođanskih Mađara

O poslu

Fb icon Tw icon In icon

© 2008-2025. Pásztor Bálint - Programming by TippNet - Design by vl - info@pasztorbalint.rs