Dan sećanja na nerazdvojivost
Balint Pastor: Uprkos svim izazovima, Mađari u Vojvodini su ostali pozitivni tokom proteklih 105 godina
Povodom Dana nacionalnog jedinstva, zvona su se oglasila u sredu u pola pet u Bačkim Vinogradima, u rimokatoličkoj crkvi Presvetog Srca Isusovog, u isto vreme kada nas odzvanjanje crkvenih zvona širom karpatskog basena podseća da je Trijanonski mirovni diktat uspeo da podeli istorijsku teritoriju Mađarske, ali ne i jedinstvo mađarske nacije. Mađarska zajednica u Vojvodini i dalje ima snažnu veru i nameru da ovde, u našoj rodnoj zemlji, živi svoje živote, naglasio je dr Balint Pastor, predsednik SVM-a, u svom prigodnom govoru. Robert Katona, predsednik saveta mesne zajednice Bačkih Vinograda, u svom govoru se osvrnuo na ulogu mađarskih majki u očuvanju nacije.
Centralna manifestacija u Vojvodini, koju je organizovao Savez vojvođanskih Mađara, povodom Dana nacionalnog jedinstva, počeo je već tradicionalno sa svetom misom. Zatim, u uvodu svog prigodnog govora, dr Balint Pastor je naglasio da 4. jun nije samo dan podsećanja na gubitak, već i dan sećanja na preuzimanje odgovornosti za budućnost, a od 90. godišnjice Trijanonskog mirovnog diktata, to nije samo dan žalosti, već i proslava jedinstva mađarske nacije. Istakao je da su, uprkos posledicama Trijanonskog mirovnog diktata, Mađari još uvek ovde i sačinjavaju jednu zajednicu.
Balint Pastor je ostatak svog govora zasnovao na izjavi Kunoa Klebelsberga iz 1924. godine, koji je bio ministar unutrašnjih poslova Mađarske između 1921. i 1922. godine, a ministar vera i narodnog obrazovanja između 1922. i 1931. godine. „Narod u čijim redovima negativni ljudi postanu većina – osuđen je na propast.” Kako je Balint Pastor naveo, ove misli su možda danas relevantnije nego ikada ranije.
Citirajući Kunoa Klebelsberga, Balint Pastor je naglasio da negativni ljudi obično predviđaju da od nečega neće biti ništa, i stoga mogu obeshrabriti čak i one koji imaju sklonost i želju za stvaralaštvom. Negativni ljudi su zavistni, ističu i uveličavaju greške drugih, kritikuju one koji su vredni i ismevaju one koji su optimistični. Balint Pastor je istakao da su Klebelsbergove misli formulisane kada nije bilo društvenih mreža ni negativnih komentara, kada su još skeptici svoja mišljenja izražavali na druge načine, čak i tada ometajući one koji su pokušavali da stvore i izgrade zajednicu.
– Negativne ljude su motivisali, pa i danas motivišu ravnodušnost, zavist, cinizam i uskogrudost, što predstavlja opasnost za našu zajednicu. Oni koji vide samo teškoće, omalovažavaju, pa čak i poriču rezultate. Pokušavaju da opravdaju sopstvenu dokonost ili svoje težnje ka razbijanju nacije. Negativni ljudi oduzimaju energiju od zajednice, rekao je Balint Pastor.
ZAJEDNICA SA REŠENJIMA
U nastavku je ponovo citirao političara koji je bio na funkciju nakon Trijanonskog mirovnog diktata, odnosno njegov opis jedne pozitivne osobe: „Ta osoba je samouverena i dobronamerna. Pozitivna osoba je spremna da služi i, koliko god može, pomaže svima koji rade za pravednu stvar. Pronalazi radost u svom radu, a glavni cilj njegovog života je stvaranje.” Naglasio je da su vojvođanski Mađari ostali pozitivni tokom proteklih 105 godina, uprkos gotovo beskrajnim izazovima.
– Negativna osoba vidi samo gubitak i zamišlja smrt dela nacije. Pozitivna osoba, s druge strane, počinje da gradi autonomiju, osniva škole, obnavlja crkve, gradi infrastrukturu i razvija ekonomiju, i radi svaki dan. Odluka ogromne većine onih koji ostaju u zemlji nije samo da prežive, već da izgrade zajednicu i obezbede budućnost u našoj rodnoj zemlji. Pozitivan pristup SVM-a može se sumirati na sledeći način: više od 30 godina borbe, zalaganja, zastupanja i pokušaja ostvarivanja uspeha. Jedan takav uspeh je istorijsko pomirenje, što je dostignuće kojim se drugi delovi nacije danas ne mogu pohvaliti. Studentski dom „Evropa” ove godine puni deset godina, gradimo učenički dom Gimnazije za talentovane učenike „Deže Kostolanji”, železnička pruga Segedin–Subotica funkcioniše, a zahvaljujući Fondaciji „Prosperitati”, više od 1.300 porodica je uspelo da se useli u svoje domove, ali možemo govoriti o 16 hiljada uspešno prijavljenih na konkurse. Zahvaljujući podršci vlade Mađarske, program ekonomskog razvoja je nastavljen i nastavlja se, a samo prošle godine 1.802 uspešno prijavljenih na konkurse je dobilo više od 20,5 miliona evra bespovratnih sredstava. Sve to dokazuje da je vera u našem delu nacije i dalje jaka, poverenje i namera da žive svoje živote ovde, u našoj domovini, i dalje su jaki. U političkom smislu, SVM je takođe zajednica pozitivnih ljudi, a ne izgovora, kukanja i rezignacije, već reševanja problema. Nismo ljudi koji pokušavaju da se predstave kao neka vrsta lažnih mesija, a onda im posle 1-2 godine dosadi zastupanje zajednice, pa odu da ubiraju lovorike na profesionalnom planu. Mi smo ljudi koji ne razočaravaju zajednicu i svakodnevno stoje uz nju, naveo je Balint Pastor.
JOŠ SMO TU I GOVORIMO MAĐARSKI
„Prve korene pripadnosti naciji u nas usađuju majke. Uz uspavanke, dečje pesmice i narodne priče koje su i one naučile od svojih majki”, rekao je Robert Katona, predsednik saveta mesne zajednica Bačkih Vinograda, u svom pozdravnom govoru. Istakao je da majke daju primer postojanosti, ljubavi i odanosti iz dana u dan. „Možda je to ključ zašto smo i dalje ovde posle 105 godina, zašto još uvek govorimo mađarski i slavimo zajedno”, naglasio je. Prema rečima Roberta Katone, velika je čast za ovo selo što će njegova crkva i crkvena bašta biti domaćini po četrnaesti put centralnog događaja organizovanog povodom Dana nacionalnog jedinstva. Takođe je napomenuo da će zahvaljujući vladi Mađarske, SVM-u i Nacionalnom savetu mađarske nacionalne manjine, krovna konstrukcija rimokatoličke crkve Presvetog Srca Isusovog ove godine biti renovirana.
Manifestacija je završena prigodnim programom, u kojem su nastupile grupe lokalnog Kulturnog udruženja „Petefi Šandor”, kao i učenici Osnovne škole „Petefi Šandor”. Među uvaženim gostima pozdravljeni su Ester Čalokezi, generalna konzulka generalnog konzulata Mađarske u Subotici, dr Reka Domonkoš-Đuge, prva sekretarka Ambasade Mađarske u Beogradu, Barna Bagi, predsednik udruženja „Határtalanul a Magyar Fiatalokért Egyesület” (Udruženje za mađarsku omladinu bez granica) i operativni potpredsednik Fidelitasa, Balint Juhas, predsednik skupštine Autonomne pokrajine Vojvodine, kao i Arpad Fremond, predsednik Nacionalnog saveta mađarske nacionalne manjine.
Dan Trijanonskog mirovnog diktata iz 1920. godine, 4. jun, parlament Mađarske je proglasio Danom nacionalnog jedinstva Zakonom XLV iz 2010. godine o svedočanstvu nacionalnog jedinstva. Zakon je proglasio da su svi pripadnici i zajednice Mađara, koji su pali pod jurisdikciju više država, deo jedinstvene mađarske nacije, čije je jedinstvo preko državnih granica stvarnost, a istovremeno definišući element personalnog i kolektivnog identiteta Mađara. Prema odluci Nacionalnog saveta mađarske nacionalne manjine iz 2011. godine, 4. jun se smatra jednim od datuma od posebnog značaja za vojvođanske Mađare. Godine 2012. u bašti rimokatoličke crkve Presvetog Srca Isusovog zasađeno je stablo jabuke, „čiji su koreni simbol jedinstva Mađara, a plodovi simbol obnove nacije”. Iste godine, centralno obeležavanje ovog dana u Vojvodini je prvi put održano na pomenutoj lokaciji.
P.E.
