Bányászati törvény - elutasítva

REPUBLIKA SRBIJA
NARODNA SKUPŠTINA
NARODNI POSLANICI SAVEZA VOJVOĐANSKIH MAĐARA
19. oktobar 2011. godine
B e o g r a d

PREDSEDNIKU NARODNE SKUPŠTINE REPUBLIKE SRBIJE

Na osnovu člana 161. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srbije podnosimo amandmane na PREDLOG ZAKONA O RUDARSTVU I GEOLOŠKIM ISTRAŽIVANjIMA.

AMANDMAN I

U članu 136. stavu 2. alineji 2), Predloga zakona, reč: "7%" zamenjuje se rečju: "9%".

OBRAZLOŽENjE

U važećem Zakonu o rudarstvu ("Sl. glasnik RS", br. 44/95, 101/2005 - dr. zakon, 85/2005 - dr. zakon, 34/2006 i 104/2009) naknada za korišćenje mineralnih sirovina koju plaća preduzeće koje vrši eksploataciju mineralnih sirovina za ugljovodonike u tečnom i gasovitom stanju (nafta i gas) i ostale prirodne gasove utvrđena je u visini od 3 % od ukupnog prihoda, a novim Predlogom zakona u visini od 7% od ukupnog prihoda.
Smatramo da je predlog za povećanje procenta na ime naknade za korišćenje mineralnih sirovina sa 7% na 9% opravdan iz više razloga:
- eksploatacija mineralnih sirovina je kontinuiran proces, koji vodi trajnom „odlivu“ bogatstva opštine, a povećanje naknade za korišćenje mineralnih sirovina bi značilo povraćaj bar dela tog bogatstva na teritoriju opštine;
- povećanje prihoda po ovom osnovu nije samo i isključivo interes lokalne samouprave na čijem području se nalaze mineralna bogatstva, već i Republike, kao i Autonomne Pokrajine Vojvodine;
- značajan deo sredstava mogao bi se upotrebiti i za finansiranje odnosno sufinansiranje razvojnih projekata opštine, čija je realizacija planirana u narednom periodu u oblasti obrazovanja, socijalne zaštite, kulture, sporta, komunalnih delatnosti, turizma, odnosno drugih oblasti značajnih za stanovnike određene opštine;
- povećani iznos sredstava ostvarenih na ime naknade za korišćenje mineralnih sirovina bi se mogao upotrebiti za otklanjanje šteta na postojećoj infrastrukturi (putevima) u opštini, nastale usled eksploatacije nafte;
- iskustva drugih država takođe idu u prilog inicijativi da se procenat naknade poveća, pošto je taj procenat u Republici Mađarskoj npr. 14%, a u nekim državama dostiže i 30% od ukupnog prihoda ostvarenog eksploatacijom mineralnih sirovina.

AMANDMAN II

Član 137. menja se i glasi:

„Sredstva ostvarena u skladu članom 136. ovog zakona od naknade za korišćenje mineralnih sirovina i geotermalnih resursa, u visini od 30% prihod su budžeta Republike Srbije, u visini od 50% prihod su budžeta jedinice lokalne samouprave na čijoj teritoriji se vrši eksploatacija, a u visini od 20% su sopstveni prihod Ministarstva.
Kada se eksploatacija mineralnih sirovina vrši na teritoriji autonomne pokrajine, sredstva koja su prihod Ministarstva, u skladu sa stavom 1. ovog člana, u visini od 10% su prihod Ministarstva, u visini od 10% su prihod autonomne pokrajine.
Sredstva ostvarena po osnovu sopstvenih prihoda Ministarstva iz stava 1. ovog člana koriste se u skladu sa godišnjim programom radi podsticanja razvoja rudarstva i sprečavanja i otklanjanja štetnih posledica nastalih eksploatacijom mineralnih sirovina, koji se donosi u skladu sa Strategijom, kao i planom i programima ostvarivanja Strategije.
Godišnjim programom iz stava 3. ovo člana utvrđuje se korišćenje ostvarenih sredstava, vrste i obim radova, uslovi i način korišćenja sredstava namenjenih za realizaciju programa.
Vlada donosi godišnji program iz stava 3. ovog člana, na predlog Ministarstva.
Sredstva ostvarena od naknade za korišćenje mineralnih sirovina i geotermalnih resursa, koja su prihod autonomne pokrajine, odnosno jedinice lokalne samouprave na čijoj teritoriji se vrši eksploatacija, koriste na osnovu posebnog programa mera koji donosi nadležni organ autonomne pokrajine, odnosno jedinice lokalne samouprave za unapređenje uslova života lokalne zajednice, a posebno za izgradnju infrastrukturalnih objekta i drugih objekata u cilju poboljšavanja uslova života.”

OBRAZLOŽENjE

Sredstva ostvarena na ime naknade za korišćenje mineralnih sirovina prema postojećoj zakonskoj regulativi u visini od 40% su prihod Republike Srbije, u visini od 10% su prihod autonomne pokrajine, a u visini od 50% su prihod opštine na čijoj teritoriji se vrši eksploatacija.
Članom 137. novog Predloga zakona se pak predviđa sledeći raspored: republika 40%, opština 40% i nadležno ministarstvo 20%.
Na ovaj način, bez obzira na činjenicu da se vađenjem nafte i gasa drastično smanjuju upravo resursi opštine i da bi naknada trebala da se vrati upravo tamo gde se to osiromašenje vrši, predlaže se smanjenje učešća opštine sa 50% na 40%, a pokrajinskom budžetu ne sleduje nikakva naknada.
Zbog iznetog, kako su oštećene opštine, a još više pokrajina, predlažemo da se ostavi u celosti raniji raspored, na način da se opštini i dalje daje 50% uz smanjenje dela Republike sa 40% na 30% (s obzirom da republika dobija i preko ministarstva), i da 20% naknade, koja prema predlogu pripada ministarstvu, u slučaju da se eksploatacija ostvaruje na teritoji APV rasporedi pola-pola ministarstvu i nadležnom organu autonomne pokrajine. To znači da bi i ministarstvo i nadležni organ autonomne pokrajine dobili po 10%. Nakon ovih su srazmere sledeće: opština 50%, republika 30%, ministarstvo 20% (10%), pokrajinski sekretarijat 10%, a to je u suštini i bilo, jedino prethodno udeo republike nije bio raščlanjen na 30+10%.

Članom 137. stav 5. novog Predloga zakona se način raspolaganja sredstvima ostvarenim iz naftne rente opštini ograničava donošenjem posebnog programa mera koji donosi nadležni organ opštine za unapređenje uslova života lokalne samouprave, a posebno za izgradnju infrastrukturalnih i drugih objekata u cilju poboljšanja uslova života, na koji saglasnot daje nadležno ministarstvo, odnosno nadležni organ autonomne pokrajine.
Ovom odredbom kojom se za razliku od rešenja iz ranijeg zakona predviđa obaveza pribavljanja saglasnosti centralne vlasti na program korišćenja naknade, ograničava pravo na lokalnu samoupravu, garantovano Ustavom. Radi se o izmeni koja predstavlja centralizaciju, a ne decentralizaciju vlasti, čemu težimo. Predmetna odredba se protivi i Evropskoj povelji o lokalnoj samoupravi ratifikovane od strane Republike Srbije (Službeni glasnik RS br. 70/2007) čiji član 9. stav 7. predviđa da provizija od subvencija ne sme ukloniti osnovno pravo lokalnih organa vlasti da u okviru svoje nadležnosti imaju slobodu političkog odlučivanja.

NARODNI POSLANICI

ELVIRA KOVÁCS (ELVIRA KOVAČ)
_________________________

BÁLINT PÁSZTOR (BALINT PASTOR)
_________________________

LÁSZLÓ VARGA (LASLO VARGA)
_________________________

ÁRPÁD FREMOND (ARPAD FREMOND)
_________________________

- - - - - - - - - - - - I S P R A V K A - - - - - - - - - - - -

REPUBLIKA SRBIJA
NARODNA SKUPŠTINA
NARODNI POSLANICI SAVEZA VOJVOĐANSKIH MAĐARA
25. oktobar 2011. godine
B e o g r a d

PREDSEDNIKU NARODNE SKUPŠTINE REPUBLIKE SRBIJE

Podnosimo ispravku amandmana II koju smo podneli dana 19. oktobra  2011. godine u 16,15 časova zavedenih pod brojem 01 310-3433/11, na PREDLOG ZAKONA O  RUDARSTVU I GEOLOŠKIM ISTRAŽIVANjIMA, pa u prilogu dostavljamo ispravljen tekst.

ISPRAVKA AMANDMANA II
 
U članu 137. dodaje se stav 6. koji glasi:
„Kada se eksploatacija vrši na teritoriji autonomne pokrajine, sredstva ostvarena u skladu sa članom 136. ovog zakona od naknade za korišćenje mineralnih sirovina i geotermalnih resursa, u visini od 40% su prihod budžeta Republike Srbije, u visini od 40% su prihod budžeta jedinice lokalne samouprave na čijoj teritoriji se vrši eksploatacija, u visini od 10% su prihod budžeta autonomne pokrajine, a u visini od 10% su sopstveni prihod Ministarstva.“

OBRAZLOŽENjE

Predlogom zakona o rudarstvu i geološkim istraživanjima povereno je nadležnim organima autonomne pokrajine da vrše poslove državne uprave u oblasti rudarstva i geoloških istraživanja, u slučaju kada se geološka istraživanja mineralnih i drugih geoloških resursa i eksploatacija rezervi mineralnih sirovina i geotermalnih resursa vrše na teritoriji autonomne pokrajine.
Novi Zakon omogućio bi efikasnije vršenje delatnosti geoloških istraživanja mineralnih resursa i eksploatacije mineralnih sirovina, podsticao razvoj rudarstva, regulisao sprečavanje i otklanjanje štetnih posledica nastalih eksploatacijom mineralnih sirovina i zatvaranjem rudnika, omogućio efikasnu naplatu naknade za vršenje geoloških istraživanja i eksploatacije mineralnih sirovina, kao prihoda koji su od izuzetnog značaja za životni standard stanovništva na teritoriji na kojoj se vrši eksploatacija.
Stoga je, radi omogućavanja efikasnog obavljanja poverenih poslova u slučaju kada se eksploatacija vrši na teritoriji autonomne pokrajine, potrebno da autonomna pokrajina ostvari deo prihoda od naknade za korišćenje mineralnih sirovina i geotermalnih resursa, te se predlažu izmene člana 137. Predloga zakona o rudarstvu i geološkim istraživanjima.
 
NARODNI POSLANICI

ELVIRA KOVÁCS (ELVIRA KOVAČ)
_________________________

BÁLINT PÁSZTOR (BALINT PASTOR)
_________________________

LÁSZLÓ VARGA (LASLO VARGA)
_________________________

ÁRPÁD FREMOND (ARPAD FREMOND)
_________________________